heymypet
Köpeklerin soyut kavramlar oluşturma yeteneğine sahip olduğunu ve bazı ırkların özellikle kelime tutma konusunda yetenekli olduğunu bildiğimiz halde, bilmediğimiz çok şey var. Mesela köpeklerin hafızası hakkında yapılan detaylı araştırmalar. Sence köpekler epizodik hafızaya sahip olabilir mi? Epizodik hafıza ne ki? Haydi başlayalım öyleyse!
Epizodik Hafıza Nedir?
Epizodik hafıza, geçmişimizdeki deneyimleri korumamızın benzersiz bir şeklidir. Örneğin, iki kişi aynı konsere ancak farklı bağlamlarda katılıyorsa, aynı olayla ilgili epizodik bellekleri tamamen farklı olabilir. Anıları tutma şeklimiz, kimliklerimiz ve yaklaşan durumlara nasıl yaklaştığımız üzerinde büyük bir etkiye sahiptir.
Bilim adamları, hayvanların epizodik hafızaya sahip olup olmadığını yıllardır tartışıyorlar. Hala bilmediğimiz çok şey var ve konu tartışmalı. Araştırmacılara göre, geçmiş bir deneyimi hatırlamak, diğer hayvanlarda ölçülmesi zor olan bir öz farkındalık düzeyi gerektiriyor.
Bütün bunlar söylendiğinde, giderek artan bir araştırma grubu, birçok hayvan türünün epizodik hafıza ile ilgili davranışlar sergilediğini belirtiyor. Büyük maymunlar ve sıçanlardan belirli alakarga türlerine kadar, araştırmacılar diğer hayvanların ne ölçüde epizodik hafızaya sahip olduğunu görmeye çalışıyorlar.
Köpeklerde Epizodik Hafıza Bulma
Köpeklerde Epizodik Hafıza BulmaClaudia Fugazza, Budapeşte’deki Eötvös Loránd Üniversitesi’nde Etoloji araştırmacısıdır. (Üniversite, köpeğin zihinsel kapasitelerini keşfetmede öne çıkmıştır.) Claudia, “Yaptığım gibi Yap” veya DAID adlı bir eğitim yöntemi geliştirdi. Yöntem, basit bir eylemi tamamlamayı ve ardından köpeği tekrar etmesi için yönlendirmeyi kapsıyor.
Eylem, havaya zıplamak veya bir düğmeye basmak kadar basit olabilir. Yöntem, köpeğin sosyal bilişsel becerilerini ve “insanlardan öğrenmeye yatkınlıklarını” kullanarak çalışıyor.
Claudia ve ekibi, köpeklerin epizodik hafıza özellikleri gösterip göstermediğini görmek için DAID yöntemini kullanmaya çalışmış. Çalışma basit, tekrarlanabilir bir eylem kullanılarak kuruldu. Claudia, ucu yukarı bakacak şekilde yere açık bir şemsiye koydu. Ardından, şemsiyeye yaklaşırken köpeklere oturmalarını söyledi. Bunu yaparken elini nazikçe şemsiyenin üstüne koydu. Son olarak, köpekler götürüldü ve şemsiye görüş dışı bırakılarak dinlenmeye bırakıldı.
Çalışma, bir dakika ve bir saat olmak üzere iki zaman aralığı içeriyordu. Süreleri dolduktan sonra köpekler geri getirildi ve daha önce gördükleri eylemi tamamlamaları talimatı verildi. Şaşırtıcı bir şekilde, tüm köpekler eylemi tekrarladı! Akıllı bıdıklar! Ancak köpekler bir saat bekledikten sonra eylemi hatırlamakta zorlandılar.
Claudia, sonuçların bir tür epizodik hafıza gösterdiğini ve bir saatlik periyotta kaydedilen bozulma seviyesinin insanlar için bile normal olduğunu söylüyor ve köpeklerimizin olayları bizim yaptığımız gibi hatırladığını ve çoğu bilim insanının hayvan hafızasını karakterize ettiği gibi sudan fışkırdığını gösterdiğini ekliyor.
Yeni Bir Hayvan Hafızası Anlayışı
Claudia’nın Current Biology’de yayınlanan araştırması, bizi köpeklerdeki hafıza fikirlerimizi yeniden incelemeye zorluyor. DAID yöntemi, yunuslar ve papağanlar da dahil olmak üzere diğer hayvanları eğitmek için kullanılmıştır. Bu nedenle birçok türün de bu kapasiteye sahip olması mümkündür. İyi haber şu ki, yavrularımız ile birlikte paylaştığımız tüm güzel zamanları muhtemelen hatırlayabiliyor. Ne mutlu bize! Seninle ilgili sadece güzel şeyleri hatırlıyor çünkü aranız harika değil mi?
Senin köpeğinin hafızası nasıl? Bir kere yaptığı bir şeyi tekrarladığına şahit oldun mu? Deneyimlerini öyle çok merak ediyoruz ki!
