heymypet
Bir köpekle hayatı paylaşmanın tek kötü yanı, onun bizden önce hayatını kaybedeceğini bilmemiz. Yaşlı ve hasta bir köpeğin ebeveyniysen, muhtemelen onun geleceği için sürekli endişeleniyorsun. Köpeğinin vücudunun yıprandığını gösteren bu sinyali fark etmen için birçok seçenek var. Başta yaşam kalitesini ve evdeki rahatlığını sağlamak. Peki diğer seçenekler ne? Köpeğinin artık çok yaşlandığını nasıl fark edeceksin? Haydi başlıyoruz!
Köpeğin Çok Yaşlandığına Dair İşaretler
Söyleyeceğimiz belirtilerin çoğu aynı zamanda tedavi edilebilir hastalıkların da işareti. Köpeğin daha önce hiçbir belirtisi yokken tek bir rahatsız edici değişiklik gösteriyorsa, veteriner tarafından muayene edilmesi gerek. Muayene ve yapılan teşhislere dayanarak, dostun tedavi edilir veya daha büyük sorunlar gün yüzüne çıkar.
Şeker hastalığı, böbrek yetmezliği, karaciğer yetmezliği, kanser ve kalp yetmezliği gibi durumlar genellikle yaşlı köpeklerde görülen hastalıklar. Genellikle erken yakalandığında tedavi edilebilse de, yaşlandıkça ve hastalığı ilerledikçe işleri zorlaştırır. Aynı anda çıkan birden fazla hastalık, diğer hastalıkları tetikler ve tedaviyi zorlaştırır.
En yakın arkadaşının muzdarip olduğu hastalıkları hangi davranışlar ile tespit edebileceğini biliyor musun? Yine de hatırlatmamızda fayda var.
Aşırı Kilo Kaybı
Yaşlı köpeklerde sıklıkla görülen kilo kaybı, dostun ömrünün sonuna yaklaşmadan çok önce başlar. Yaşlanma sürecinin normal bir durumu olarak görünüyor değil mi? Köpek yaşlandıkça vücudu proteini sindirmede daha az verimli hale gelir ve kas kütlesini kaybetmesine neden olur. Kolayca sindirilebilir protein içeren bir beslenme şekline geçerse bu süreç yavaşlar.
Hastalıktan ötürü kedini iyi hissetmeyen köpekler, iştahsızlık çektiği için de kilo kaybeder. Kaşeksi, kanser hastalarının yaşadığı aşırı kilo kaybına denir. Kanser hücreleri, durmadan çoğalığ yayıldıkları için çok fazla enerji kullanır. Bu enerji kullanımı, köpeğinin yağ depolarının ve kaslarının bozulmasına neden olur. Köpeğin yaşlandıkça ne kadar yemek yerse yesin kilo kaybı hızlanacaktır.
Yorgunluk ve Uyuşukluk
Yaşlanan köpekler çok uyur. Ömrünün sonuna yaklaştıkça daha da uyuyacak ve daha kolay yorulacak. Eskiden bayılarak çıktığı yürüyüşlerden de vazgeçip evde kalmayı tercih eder.
Zayıf Koordinasyon
Köpekler yaşlandıkça, kasları ve sinir sistemleri eskisi gibi çalışmayı bırakır. Kas kaybı ve proprioseptif sinirlerin arızalanması ile koordinasyonu düşer. Eskiden çok kolay çıktığı basamakları ve merdivenleri çıkmakta zorlanır ve halı olmayan yüzeylerde kayar. Bazı köpekler ise yürürken tökezler veya ayaklarını doğru konumlandıramaz. Bu belirtiler genelde ileri düzeyde yaşlanmayı gösterir. İlk başta hafif başlayarak ilerleyen süreçte sık sık ulumaya başlar. Diğer yorgun dostlarımız ise istemsiz kas seğirmesi yaşar.
Yorgun dostunun rahatça yürümesi için kaymayan yüzeyler sağlayıp, dışarı çıkarken onu desteklersen çok iyi olur. Merdivenlere ve koltuğa çıkmakta zorlanıyorsa, yine sana ihtiyacı var.
İkontinans (İdrar Tutamama)
İdrar tutamama durumu yaşlı köpeklerde oldukça yaygın bir durum. Tedavi edilebilen bu durum çeşitli nedenlerle ortaya çıkabilir. Örneğin; idrar yolu enfeksiyonu. Bazı köpekler uykularında çiş veya kakasını yapabilir. Ancak, bizim bahsettiğimiz durum farkında olmadan yürürken idrar kaçırması.
Yaşadığı evi kirletmek istemeyen can dostlarımız için idrar kaçırma durumu oldukça üzücü. Böyle bir durumla karşılaşırsan ona şefkatle yaklaş ve asla azarlama. Çünkü, onun sıkıntısı arttırmaktan başka bir işe yaramaz. Dışarıda daha sık gezmeniz veya çeşitli ilaçlar bu konuyu çözmene yardımcı olur. Dostunun ömrünün sonuna yaklaştığını ise idrar kaçırmasının sıklaşmasından tahmin edebilirsin.
Hareketsizlik
Hareketsizlik, yaşlanmanın yaygın belirtisi ve giderek daha da kötüleşecek. Bunun nedeni, artrit veya eski yaralanmalardan kaynaklanan ağrı. Gücü azalan dostun, kas kaybettikçe daha az görmeye ve etrafa güvensizlik duymaya başlar. Hareketlerindeki değişiklikleri kolay fark edilir. Koltuğun üzerine çıkarken yavaş hareket eder, arabaya atlayamaz veya ayağa kalkmada zorluk çeker.
Yiyecek ve su kaplarının onun erişebileceği yerlerde olduğundan emin ol. Evin içinde ve dışında ona yardım edeceğin bir askı veya koşu takımı edinmen gerek. Kalkmasına yardım etmek için desteğe ihtiyacı var sonuçta.
Bilinç Kaybı
Köpeklerde bilinç kaybı, insanlardaki bunamaya çok benzer. Erken belirtileri arasında; pati atma, huzursuzluk ve sinir bulunur. İlerleyen süreçte evde kaybolan ve seni tanımayan bir köpekle karşılaşabilirsin. Bu durumda uyuyan köpeğini uyandırırken dikkatli ol, nerede olduğunu bilmiyorsa rahatsız olup seni ısırabilir.
Davranış Değişiklikleri
Sevimli dostlarımız hayatlarının sonuna yaklaştığında davranış değişiklikleri gösterir. Kesin değişiklikler köpekten köpeğe değişse de, önemli olan önceden yapmadığı davranışlar sergiliyor olması.
Bazı köpekler huzursuz davranıp, evde dolaşır ve rahat edemez. Diğer anormal davranışlar ise; her şeye hareketsiz ve tepkisiz olması.
Köpeğinin uyku düzeninin de değişeceğini söylemeliyiz. Ağrı ve huzursuzluk nedeniyle de huysuz davranabilir.
Dostlarımızın bazıları insanlara yapışık şekilde temas etmekten hoşlanır. Diğerleri ise daha yalnız hale gelir ve sessiz köşeler arar. Kimileri ise ne zaman hayatını kaybedeceğini anlar ve bahçenin tenha bir yerine saklanır. Kıyamayız ki hiç!
Su İçmeme
Su, dostunun sağlığı için çok önemli. Yaşlandıkça ve hastalandıkça su kaybı yaşar. Nem almasını arttırmak için yemeğine su eklemeyi veya konserveler ile beslemeyi düşünebilirsin.
Ağzından şırınga ile su vermek bazı durumlarda uygun olur. Ancak dikkatli olman gerek. Köpeğinin ağzını aşağıda tutup azar azar su eklemelisin. Ağzına çok fazla su girmesi, soluk borusundan aşağı inip ciğerlerine kaçmasına neden olur. Köpeğinin dilindeki suyu otomatik olarak yutmalı. Yutma refleksini kaybettiyse durum beklediğimizden daha kötü.
Tedavilere Yanıtsız Kalma
Vücut yıprandıkça, onu daha önce mutlu ve sağlıklı hissettiren tedavilere yanıt vermeyi bırakabilir. Kanserli bir köpek iyi beslenmesini sağladığın halde kilo vermeye ve kötüleşmeye devam eder. Maalesef…
Donuk Bakışlar
Yaşamlarının sonuna yaklaşan köpeklerin gözlerinde değişiklikler olur. Donuk bir şekilde baktığını fark edeceksin. Sadece gözlerinde bir değişiklik varsa gözlerinde sorun oluşmuş olabilir. Ancak, bu değişiklikler diğer semptomlar ile birleştiğinde yaşamın sonuna yaklaştığını gösterir.
Anormal Koku
Hayatını kaybetmeye yaklaşan bir köpeğin artık vücudu düzgün çalışmaz. Hasta metabolizma, vücut kokusunda değişikliklere neden olur. Kesinlikle bu kokuyu kolaylıkla fark edeceksin.
Vücut Isısı
Yaşlı köpekler genellikle vücut ısılarını düzenlemekte zorlanır ve kolay bir şekilde ısınır ve soğur. Sıcak bir iklimde yaşıyorsan, köpeğinin dinlenmesi için gölge bir alan yarat. Daha soğuk alanlar için ise, köpeğinin kıvrılıp yatabileceği sıcak ve rahat bir yatak çok iyi olur.
İştahsızlık
İştahsızlık, ne yazık ki yaşamın sonuna geldiğini gösterir. Hasta hisseden köpekler genellikle yemek yemek istemez ve ilaçlar koku ile tat alma duyularına hasar verir. Köpeğin mamaya olan ilgisini attırıp, kilo alabilmesi için güçlü aromalı mamalar vermeyi dene. Kokusunu arttırmak için yemeğini ısıtsan iyi olur. Veterinerin, köpeğinin yemek yeme isteğini düzeltmek için iştah açıcı ilaçlar tavsiye eder. Bir danış istersen?
İlgisizlik ve Depresyon
Yaşamlarının sonundaki köpekler; yemeklere, oyuncaklara ve sahiplerine olan ilgilerini kaybeder. İlk olarak, köpeğin fazla uyuyor gibi görünür. Ancak, dikkat edersen artık seni kapıda karşılamıyor ve oyuncakla oynarken kuyruğunu sallamıyor.
Hareket güçlüğü çeken köpekler, keyif aldığı şeyleri yapamamaktan dolayı hüsrana uğrar ve bu durum depresyona neden olur.
Anormal Solunum
Solunum, kaslar ve sinirler tarafından kontrol edilir ve köpeğinin vücudu yavaş yavaş parçalanırken bağışıklığını kaybeder. Dostun, dinlenme halindeyken bile solunum hızı artar ve anormal solunum sesleri çıkarır. Periyodik olarak nefes almayı bırakıp, sonra devam eder.
Ağzı açık nefes almak, hareketsiz halde boynunu uzatmak ve nefes alırken karnı içeri çekmek, köpeğinin nefes alma zorluğu yaşadığını gösteriyor. Acil durum! Dostunun hemen tedavi edilmesi gerek.
Nöbetler
Kimi köpekler hayatlarının sonuna yaklaştıkça, nöbet geçirmeye başlar. Bu, böbrek yetmezliği gibi hastalıklardan kaynaklanan metabolik dengesizliklerden kaynaklanır. Köpeğin, nöbetin şiddetine ve sebebine bağlı olarak tedaviye yanıt verir. 10 dakikadan uzun süren nöbetler, acil bir durumdur. Hemen veterinere götürmen gerek.
Köpeğini Son Günlerinde Nasıl Rahatlatırsın?
Can dostuna veda etmenin zor olduğunu biliyoruz. Ancaki sevgi dolu bir ebeveyn olarak, onun rahat olduğundan emin olman gerek. Hayatının sonuna doğru sürekli bakım ve şefkat gösterirsen, bir nebze de olsa acılarını dindirmiş olursun. Peki neler yapabilirsin?
-Onu sıcak tut ve rahat bir dinlenme alanı yarat.
-Kuru mamasına en sevdiği kolay tüketilen yaş mamalar ekle. Diyet uygulaması gerekiyorsa, istediğini yemesine izin vermenin zamanı geldi.
-Tercihlerine bağlı olarak; onu yalnız bırak veya yanından ayrılma.
-Köpeğin günlük rutinlerine bağlı kalmalı. Böylelikle, köpeğin anormal bir durum yaşadığını farkında olmaz. Uzun yürüyüşlere çıkamıyorsanız, birlikte oturarak vakit geçir.
-Semptomları hafifletmek için mutlaka veteriner ile görüş.
-Her zaman onun en yakın arkadaşın olduğunu ve onu sevdiğini hissettir.
Zamanın Geldiğini Nasıl Anlarsın?
Çoğu ebeveyn köpeklerinin hayatlarının sonuna geldiğini tahmin eder. Tabii istisnalar da var. Köpeğinin iyi ve kötü geçirdiği günlerini takip et. Zamanla kötü geçirdiği günler iyi geçirdiği günlerden daha fazla olacak. Onu sevdiğinde kuyruğunu sallıyor mu? Oyuncaklarla oynuyor mu? Ödül mamalarını yiyor mu?
Arkadaşların, ailen ve veterinerin ile gördüklerini konuş. Bu kişiler seni destekler ve köpeğinin sağlık durumunu değerlendirirken sana yardım eder. Ve köpeğinle konuş. Söyleyince saçma gelse de bizim onları tanıdığımız kadar onlar da bizi tanıyor. Eminiz ki hazır olduğunda o da sana söyleyecek.
Maalesef kayıplar hayatımızın bir parçası. Emin ol elimizde bir sihirli lamba olsaydı tüm dilek haklarımızı köpeğinin ömrünü uzatmak için kullanırdık. Yine de bu yazıyı sonuna kadar okuyup neler yapabileceğini incelediysen, onun için muhteşem bir ebeveynsin…
