heymypet
KEDİLERDE ANKSİYETE
Bazı kedilerde anksiyete doğasından ileri gelir. Yani mizaçları böyledir. Bazıları ise bir sebepten endişeli bir ruh haline bürünebilir. Kedilerde anksiyete birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. Veteriner hekimler ve davranış uzmanları, neler olup bittiğini anlamaya ve çözüm bulmaya yardımcı olmak için kedinin fiziksel ve duygusal sağlığının yanı sıra içgüdüsel tavırlarına da bakar. Amerika’da yapılan bir araştırmaya göre kedi sahiplerinin %70’i kedilerinin ara sıra kavga ettiğini bildirdi. Senin evinde de durum böyleyse, saldırgan kedi(ler) e çanlı bir tasma takmayı deneyebilirsin. Bu, kurban konumundaki kediye saldırganın yaklaştığını haber verecek ve böylece kendini korumak, kaçmak saklanmak için zaman yaratabilecek. Peki anksiyete ile başa çıkmak için yapabileceklerin neler? 7 maddede sıraladık.
SAĞLIĞINI VE DAVRANIŞLARININ ALTINDA YATAN NEDENLERİ KONTROL ETMEK
Kendini iyi hissetmeyen kediler endişeli davranışlarla tepki verebilir. Ciddi ağrıları olmasına rağmen sesini çıkarmayıp tahammül gösterenler, yani kan kusup kızılcık şerbeti içtiğini söyleyen kediler bazen sadece ufacık sinyallerle içinde bulundukları durumu anlatmaya çalışır. Mesela patisi yaralanmıştır, bu topallayarak göstermez de, sadece bir yerlere saklanıp ilgi görmeyi bekler.
Altta yatan bir sağlık sorununun çözülmesi genellikle endişeli davranışları hafifletir. Bir kedi için bilinmeyen, tanımlanamayan her şey tehlikeyle eşdeğerdir. Bu kendilerini korumak için hayati bir özelliktir ve vahşi doğada bu özelliği taşıyamayan ataları evrimin zayıf halkasını oluşturarak gen havuzunun dışında kalmışlardır. Onların yerine “tedbirli kediler” hayatta kaldı ve üremeye devam ederek bu “tedbir geni”ni gelecek nesillere aktardı. Dikkatli olmak ve saklanmak kedilerin hayatta kalma içgüdüleridir. Bu nedenle kedin doğal olarak diğer hayvanlardan biraz daha endişeli olabilir.
STRES FAKTÖRLERİNİ AZALTMAK
Stres, anksiyetenin oluşumunda üzerinde belirli bir oranda kontrole sahip olduğumuz nedenlerden biri hatta belki de başlıcasıdır. Kedilerin strese nasıl tepki vereceği, büyük ölçüde kişiliklerine bağlıdır. Yavru kedilerde de ne kadar iyi sosyalleştiklerine ve genetiğe bağlıdır. Kediciklerin belirli bir yüzdesi basitçe “daha gergin” olmaya yatkın olarak doğar. Her şeyin stresi ve endişeyi artırma potansiyeli vardır, ancak kedinin çevresi listenin başında yer alır.
Bu çevresel stres faktörleri arasında kalabalık ortam, iklim, özellikle diğer kedilerle yaşamak ve rekabet etmek zorunda olmak yer alır. Bu çevresel faktörlerle başa çıkmak için ona kendini iyi hissedeceği ortamlar, etkinlikler yarat ve meşgaleler sun. Keyifli vakit geçirmek stres ve endişeyi azaltır.
BİR KEDİ AĞACI KURMAK
Kediler görünmeyecekleri karanlık yerlerde saklanmayı severler. Ayrıca kolay ulaşılamayacakları ve kendilerini kolayca savunabilecekleri erişilemeyen yerleri de severler. Kendine güvenen kediler yüksek dinlenme noktaları ararlarken, endişeli olanlar alçak bir yerlerde saklanmayı tercih eder. Yatakların veya diğer mobilyaların altı, bodrum katları, merdiven altları, dolapların veya kutuların içleri onlar için ideal saklanma noktalarıdır. Kediler zamanlarının yüzde 62’sini uyuyarak veya dinlenerek geçirdiğinden, endişeli kedine onun için ideal kedi ağacı vererek yardımcı olabilirsin. Çok kedili evlerde egemenlik konusundaki tartışmaları azaltmak için evin her yerinde tüneyebilecekleri çeşitli ortamlar yarat. Kediler uyandıktan sonra esneme ve kaşınma eğilimindedir, bu nedenle tırmalayabilecekleri nesnelerini dinlenme noktalarının yakınına koymak da kediyi daha rahat hissettirecektir.
YEMEK VE EĞLENCEYİ BİRLEŞTİRMEK
Kediler zamanlarının yüzde 17’sini avlanarak veya yemek yiyerek geçirirler. Bu iki güdüsünü de mama ödüllü oyuncaklarla, veya evin etrafına serilmiş tabaklarda küçük porsiyonlarla bir “hazine avı” oluşturarak tatmin edebilirsin. Oyun ve keşfi birleştirmek, onların vahşi doğadaki av davranışlarını taklit etmelerini sağlayarak stresi ve kaygıyı azaltabilir. Ev yapımı oyuncaklar, kedileri keşfetmeye motive eder ve özellikle dönen oyuncaklar ilgisini cezbeder.
TUVALET DENEYİMİNİ İYİLEŞTİRMEK
Endişeli kediler tuvaletinin dışına ya dik yüzeylere püskürterek ya da düz yüzeylere çömelerek çişini yapar. Bunun yanı sıra bir de bölgesel işaretleme özellikleri vardır; kedinin “sahip olunan” mülkü tanımlamak, diğer hayvanları uyarmak veya tanıdık kokusuyla kendini rahatlatmak için çişini yapar. Bu davranışların çoğunu önlemek için ona en uygun tuvaleti sağladığından emin ol ve evin tek noktasına değil de, mümkünse birkaç noktasına kedi kumu yerleştir.1+1 kuralı (kedi başına 2 tuvalet), kediler paylaşmak zorunda kalmayacaklarından kaygıyı azaltır. Tüm kedi kumlarını temiz tutmak da önemlidir. Kirli bir kum, tuvaletini yaptıktan sonra rahat şekilde eşelemesini engelleyecektir ve bu da kaygısını tetikler.
KEDİLERDE ANKSİYETE TEDAVİSİ
Diğer bir seçenek de, kedinin endişesini gidermek için doğal ilaçlar ve kokular kullanmak.Veterinerine danışarak onun için uygun olan ve seveceği bitkisel yağları içi su dolu difüzör veya sprey şişelerine damlatarak sevdiği oyuncaklara, yatağına sıkabilir, her kokladığında rahatlamasını sağlayabilirsin.
Bazı aromaterapi ürünleri konusunda dikkatli olmayı unutma, çünkü hepsi kedilere uygun olmayabilir. Bazı uçucu yağlar özellikle, kediler için potansiyel olarak toksiktir ve çok ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir, bu da kedinin endişesini artırabilir.
HUZURLU BİR YUVA SUNMAK ve BİRAZ SABIR
Kediler yaptığın değişikliklere hemen uyum sağlayamayabilir, bu yüzden sabırlı ol. Olası sağlık sorunlarını ortadan kaldırdıysan, kedinin ortamını olabildiğince sakin ve cazip hale getirmek için elinizden gelenin en iyisini yaptığına emin ol. Bu önerilerden senin için en uygun olanları seçip teker teker uygula ve işe yarayıp yaramadığını gözlemle. Etkisiz kalıyorsa listedeki bir öneriyi daha aksiyon planına ekle. Bu arada köklü değişimlerin de bir kediyi strese sokabileceğini unutma. Aynı anda çok fazla değişiklik yapmamaya çalış.
Aynı şekilde, yakın zamanda ortam değiştirdiyse, mesela yeni bir eve taşındıysanız, ya da aile üyelerinden biri evi terk ettiyse, vefat ettiyse, ya da mobilyalar değiştiyse örneğin, strese girmesi çok olasıdır. Ona aşina olduğu şeyleri sağlamak için elinden gelenin en iyisini yap. Favori bir oyuncak veya eski tırmalama direği, kedine büyük bir rahatlık getirebilir. Nostaljik şeyler anılarını tazeleyeceği için çok hoşuna gidecektir. Onun sunduğun yeniliğe yaklaşmasını beklerken sakin ve sabırlı kalmaya çalış.
Ayrıca kedilere çevrelerindeki insanların her türlü duygusu kolaylıkla geçer. Bunu da unutmamak gerekir. Ona stressiz, huzurlu ve sakin bir yuva sağlamaya çalış. Ancak tabii ki bunu yaparken de onu rahatsız etme korkusuyla diken üstünde yaşamaya çalışmana gerek yok 🙂 Kendini de zora sokup yeni bir stres kaynağı yaratma. Stressiz hava sahası ve huzur senin ‘normal’in olsun, ve kedin de buna alışsın. Kedilerde anksiyete er ya da geç çözüme kavuşur ve kedi huzur bulur… En kısa sürede sizin de birlikte huzurlu ortamınıza kavuşmanız dileğiyle….
Kedilerde anksiyete dışında farklı tuhaf davranışlar gözlemliyorsan sebeplerine buradan bakabilirsin.
