heymypet
Kediler köpekler gibi yabancılara karşı ebeveynlerini korumak için saldırganca davranışlarda bulunmaz. Bu yazıda bunun nedenlerine yoğunlaşalım istedik.
Kediler ve köpekler arasındaki en temel ve klişe haline gelmiş fark malum. Köpekler sevecen ve sadıktır; kediler ise mesafeli ve kayıtsız. Çoğu kedi insanı muhtemelen aynı fikirde değil. Biz de pek değiliz. Mesela seni seven bir kedi kucağında zevkten mayışmış halde yatarken seni umursamadığına nasıl inanabilirsin ki?
Kedilerin bilişsel sistemlerine yönelik yapılan bir araştırma, kedilerin insanlarıyla duygusal bağlar kurduklarını öne sürüyor. Kediler de ayrılık kaygısı yaşıyorlar. Sahiplerinin seslerine yabancılardan daha duyarlılar ve korkutucu durumlarda sahiplerinden güvence arıyorlar.
Ancak Japonya’daki araştırmacılar tarafından yapılan yeni bir çalışma, kedilerle olan ilişkimizin resmini karmaşıklaştırıyor. Araştırmacılar, daha önce köpekleri incelemek için kullanılan bir yöntemi kedilere uyarladılar. Kedilerin – köpeklerin aksine – sahiplerine yardım etmeyi reddeden yabancılardan kaçınmadığını buldular.
Deneyde bir kedi, ebebeyninin bir kutuyu açmaya çalışmasını izledi. Sahibinin iki yanına iki yabancı oturdu ve sahibi onlardan birine dönerek yardım istedi. Araştırmanın bir fazında yabancı, sahibinin kutuyu açmasına yardım etti. İkinci fazda ise reddetti. Diğer yabancı ise hiçbir şey yapmadan pasif bir şekilde oturdu.
Ardından, her iki yabancı da kediye birer ödül maması verdi. Bilim adamları, kedinin önce hangisine yaklaştığını görmek için izlediler. Kedi ne yaptı? Pasif olan seyirci yerine ebeveynine yardım eden yabancının mamasını mı tercih etti? Bu kedinin ebeveynine yardımcı olan yabancıya karşı daha sıcak hissettiğini gösterirdi. Ya da pasif duran yabancının mamasını mı seçti? Bu da ebeveynine yardımı reddeden yabancıdan kaçındığı anlamına gelirdi.
Bu yöntem köpekleri test etmek için kullanıldığında, net bir olumsuzluk yanlılığı gösterdiler. Yani köpekler, sahibine yardım etmeyi reddeden bir yabancıdan yiyecek almamayı tercih etti. Buna karşılık, çalışmadaki kediler tamamen kayıtsız kaldılar. Yardımsever kişiyi tercih etmediler ve yardım etmeyen kişiden kaçınmadılar. Görünüşe göre, kediler söz konusu olduğunda, yemek yemektir.
Bundan Ne Çıkarmalıyız?
Bu araştırmadan çıkacak cazip sonuç, kedilerin bencil olduğu ve ebeveynlerine karşı nasıl davranıldığını pek umursamadıkları olurdu. Bu, kediler hakkındaki önyargılara uysa da, antropomorfik (insani niteliklerin başka varlıklara atfedilmesi) önyargının bir örneğidir. Kedilerin davranışlarını, kendilerine özgü düşünme biçimlerine sahip yaratıklar yerine, tüylü küçük insanlarmış gibi yorumlamayı içerir.
Kedileri gerçekten anlamak için bu insan merkezli zihniyetten çıkmalı ve onları kedi olarak düşünmeliyiz. Bunu yaptığımızda, büyük olasılıkla bu çalışmadaki kedilerin bencil olduğu değil, insanlar arasındaki sosyal etkileşimleri yakalayamadıkları görülüyor. Bazı yabancıların yararsız olduğunun farkında bile değiller.
Kediler de Ebeveynlerini Köpekler Kadar Önemseyebilir
Kediler köpekler den daha yakın zamanda evcilleştiler ve evcilleşme sonucu köpekler kadar da değişmediler. O sebeple de sosyal ilişkilerimize köpeklerden daha az uyum sağlarlar.
Evcilleştirme muhtemelen köpeklerin mevcut sosyal becerilerini artırdı, ancak başlangıçta sosyal olarak daha az farkında olan kediler için aynı şeyi yapmamış olabilir. Bu yüzden, insanların bize kötü davranıp davranmadığını kedilerimizin umursamadığı sonucuna varmamalıyız. Daha büyük olasılık, umursayıp da gösterememeleri olabilir.
